Mówienie jest dla nas naturalnym i najlepszym sposobem wyrażania swoich uczuć, emocji, myśli i pragnień. Nic więc dziwnego, że każda mama nie może się doczekać kiedy jej dziecko wypowie swoje pierwsze słowa i tym samym zrobi wielki krok w rozwoju. Nauka mówienia jest jednak procesem trudnym i długotrwałym, dlatego musimy uzbroić się w cierpliwość i przygotować na chwilowe niepowodzenia, zanim dziecko zacznie komunikować się ze światem za pomocą pojedynczych wyrazów.

Nauka mówienia – kiedy zacząć?

Okazuje się, że dziecko rozumie co do niego mówimy na długo zanim zacznie samodzielnie wypowiadać pierwsze słowa. Warto zatem zacząć „rozmawiać” z dzieckiem już w okresie niemowlęcym – pociecha na pewno nam nie odpowie, ale zacznie przyzwyczajać się do tonu, barwy i wysokości naszego głosu.

Kiedy dziecko kończy 2-3 miesiące zaczyna głużyć – wydając dźwięki typu: grrr, eee itd., ćwiczy krtań i przyzwyczaja się do jej wykorzystywania w komunikacji ze światem. Dziecko na tym etapie słucha osób do niego mówiących i odwraca głowę w ich kierunku. Rozpoznaje też głosy najbliższych i przysłuchuje się im, kiedy ze sobą rozmawiają.

Na tym etapie powinniśmy utrzymywać kontakt wzrokowy z pociechą i stale do niej mówić, najlepiej powoli, ale wyraźnie. Dziecko dowie się, że w ten sposób może nawiązać kontakt z rodzicem i będzie chętniej próbowało wydawać kolejne dźwięki.

Przełomowym momentem jest gaworzenie (6 – 9 miesiąc życia) kiedy to dziecko zaczyna wymawiać pojedyncze sylaby (ma, da, pa itp.), ponieważ wie, że dzięki nim może coś zakomunikować. Czasem układa je w wyraz, choć jeszcze nie do końca świadomie (np. da-da). Na tym etapie powinniśmy stale rozmawiać z dzieckiem i starać się naśladować dźwięki, jakie ono wydaje. Dzięki temu maluch zrozumie, że może nawiązać z nami kontakt i będzie chętniej wykorzystywać mowę. Dobrym pomysłem jest czytanie dziecku książek lub rymowanek dostosowanych do jego wieku, dzięki czemu malec przyswoi więcej słów, których mógłby użyć na późniejszym etapie rozwoju.

Dwulatek nie mówi – czy to normalne?

Zwykle dwuletnie dziecko potrafi już wypowiadać świadomie pojedyncze słowa, a czasem układać z nich krótkie zdania, choć nie jest to regułą.

Jeżeli dziecko nic nie mówi, to musimy z nim intensywniej popracować, zachęcić do komunikowania się za pomocą słów, nawet wymyślonych przez pociechę. Statystycznie dzieci do 27 miesiąca życia próbują i potrafią już mówić oraz chętnie wykorzystują proste słowa do wyrażania swoich pragnień i uczuć. Jeżeli dziecko do trzeciego roku życia nic nie mówi to powinniśmy udać się do lekarza, który potwierdzi lub zaprzeczy zaburzeniom mowy lub innym wadom rozwojowym.

Kiedy dziecko mówi mama i tata?

W pierwszym roku życia malec zaczyna orientować się, że wszystko dookoła ma jakąś nazwę. Ku radości rodziców zaczyna też wypowiadać pierwsze, łatwe słowa, zwykle złożone z takich samych sylab (mama, tata, baba). Do drugiego roku życia malec zaczyna rozpoznawać członków rodziny, choć nie potrafi wszystkich nazwać (najczęściej odzywa się do tych, z którymi spędza najwięcej czasu). W tym okresie dziecko chłonie i zapamiętuje różne słowa, choć jeszcze nie potrafi ich wypowiadać ani wykorzystywać.